TRƯỜNG THCS NGUYỄN DU
TỔ HÓA SINH
GV:NGUYỄN THỊ LAN

BÀI 17, TIẾT 18 - ND 26/11/2021
MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN
TIẾT 18 – CHƯƠNG III: ADN VÀ GEN
HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Có một đoạn ADN mẹ có cấu trúc như sau:
Viết cấu trúc hai mạch ADN được tạo thành từ đoạn ADN mẹ nêu trên
Mạch 1 : – A – G – T – X – X – T–
I I I I I I
Mạch bổ sung: –T – X – A – G – G – A –
I I I I I I
Mạch bổ sung: – A – G – T – X – X – T–
ADN con 1
ADN con 2
ARN (Axit ribônuclêic)
1. Cấu tạo của ARN
Nghiên cứu thông tin, quan sát H17.1 và trả lời các câu hỏi:
- ARN có thành phần hoá học như thế nào?
 - ARN cấu tạo từ các nguyên tố: C, H, O, N và P.
- Trình bày cấu tạo và mô tả cấu trúc không gian của ARN?
 - ARN thuộc đại phân tử (kích thước và khối lượng nhỏ hơn ADN).
- ARN cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân là các nuclêôtit (A, U, G, X) liên kết tạo thành 1 chuỗi xoắn đơn.
5
Quan sát hình, so sánh cấu tạo của ARN và ADN
1
2
A, U, G, X
A, T, G, X
nhỏ hơn ADN
lớn hơn ARN
Các loại ARN
2. Chức năng của ARN
Dựa theo chức năng ARN được chia thành mấy loại?
7
Ghép các thông tin cột A với thông tin cột B sao cho
phù hợp về chức năng của các loại ARN.

- ARN thông tin (mARN) truyền đạt thông tin quy định cấu trúc prôtêin.
- ARN vận chuyển (tARN) vận chuyển axit amin để tổng hợp prôtêin.
- ARN ribôxôm (rARN) là thành phần cấu tạo nên ribôxôm.
II.ARN được tổng hợp theo nguyên tắc nào?
- ARN được tổng hợp ở đâu? ở thời kỳ nào của chu kỳ tế bào?
 - Quá trình tổng hợp ARN diễn ra trong nhân tế bào, tại NST vào kì trung gian.
- Một phân tử ARN được tổng hợp dựa vào 1 hay 2 mạch đơn của gen?
-ARN được tổng hợp dựa vào một mạch đơn của gen. Mạch này gọi là mạch khuôn
- Các loại nuclêôtit nào liên kết với nhau để tạo thành cặp trong quá trình hình thành mạch ARN?
- Trong quá trình hình thành mạch ARN các loại nulceotit trên mạch khuôn của ADN và ở môi trường nội bào liên kết với nhau thành cặp theo
NTBS: A - U, T - A, G - X, X - G
- Có nhận xét gì về trình tự các đơn phân trên ARN so với mỗi mạch đơn của gen?
- Trình tự các loại đơn phân trên mạch ARN giống với trình tự các loại đơn phân trên mạch khuôn theo NTBS, hay tương tự như mạch bổ sung với mạch khuôn, trong đó T được thay thế bằng U
13
- Quá trình tổng hợp ARN
+ Gen tháo xoắn, tách dần 2 mạch đơn.
+ Các nuclêôtit trên mạch khuôn vừa tách ra liên kết với nuclêôtit tự do trong môi trường nội bào theo nguyên tắc bổ sung A – U; T – A; G – X; X – G.
+ Khi tổng hợp xong ARN tách khỏi gen rời nhân đi ra tế bào chất.
Trình bày quá trình tổng hợp ARN
14
 - Quá trình tổng hợp ARN theo nguyên tắc dựa trên khuôn mẫu là 1 mạch của gen và theo nguyên tắc bổ sung.
- Mối quan hệ giữa gen và ARN: trình tự các nuclêôtit trên mạch khuôn của gen quy định trình tự nuclêôtit trên ARN.
1) Quá trình tổng hợp ARN theo nguyên tắc nào?
2) Nêu mối quan hệ giữa gen và ARN?
Bài tập: Một đoạn mạch của gen có cấu trúc như sau:
Mạch 1: - A - T - G - X - T - X - G -
Mạch 2: - T - A - X - G - A - G - X -
Xác định trình tự các đơn phân của đoạn mạch ARN được tổng hợp từ mạch 2 của gen.
Mạch ARN: - A - U - G - X - U - X - G -
LUYỆN TẬP
Một đoạn mạch ARN có trình tự các nuclêôtit như sau:
– A – U – G – X – U – U – G – A – X –
Xác định trình tự các nuclêôtit trong đoạn gen đã tổng hợp ra đoạn mạch ARN trên?
DẶN DÒ
HỌC VÀ LÀM CÁC BÀI TẬP Ở SGK
ĐỌC VÀ NGHIÊN CỨU TRƯỚC BÀI 18