Tiết 30
(Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê )
Bài :Hồi hương ngẫu thư
Hạ Chi Trương
Hạ Tri Chương
(659 - 744)
- Quê : Chiết Giang - Trung Quốc.
- Có tài năng, tính tình phóng khoáng.
- Đỗ tiến sĩ năm 36 tuổi.
- Làm quan trên 50 năm ở kinh đô Trường An.
Là bạn vong niên của thi hào Lí Bạch
=> “Một trong những vì tinh tú của thơ Đường”
1.Đọc văn bản
a.Đọc
b.Chú thích
Tác giả
? Nêu một vài nét về tác giả
Hồi hương ngẫu thư

Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?

Hạ Tri Chương 
 

=> 1 trong 2 bài Hồi hương ngẫu thư nổi tiếng nhất.
HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ
trở về
làng, quê hương
tình cờ, ngẫu nhiên
chép
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
Tác phẩm
Hoàn cảnh sáng tác:
Bố cục:


Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
Hạ Tri Chương 
Tuổi già trở về quê
Tình huống trớ trêu khi trở về

Thể thơ:
Thất ngôn tứ tuyệt (Bản dịch: thơ lục bát).
2 phần
Khi tác giả trở về thăm quê sau hơn 50 năm xa cách
Câu 1:
Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi
(Rời nhà lúc còn trẻ, già mới quay về)
Câu 2:
Hương âm vô cải, mấn mao tồi
(Giọng quê không đổi, tóc mai đã rụng)
-> Kể khái quát quãng đời xa quê.
-> Tả mái tóc, giọng nói.
PHÉP ĐỐI TRONG CÂU:
Đối chỉnh
Thiếu tiểu li gia>
Nổi bật sự thay đổi:
- tuổi tác
- vóc dáng

Hương âm vô cải>
Khẳng định sự không thay đổi –

giọng nói quê hương
* Giọng điệu phảng phất buồn, ngậm ngùi.
Hé lộ tình cảm gắn bó sâu nặng với quê hương
một cách kín đáo mà sâu sắc.
2. Tìm hiểu văn bản
Câu 3:Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Câu 4Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai?
(Trẻ con gặp mặt, không quen biết,
Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?)
* Cảnh đón tiếp:
nhi đồng (hình ảnh): vui tươi, hồn nhiên.
hiếu khách.
tiếu vấn (âm thanh): vui vẻ, niềm nở.
Không khí đầm ấm, đượm tình người
* Nhà thơ:
- Gặp lũ trẻ - Bị gọi là khách
Tình huống ngẫu nhiên, bất ngờ, dở khóc dở cười.
* Giọng điệu bi hài, đau xót.

=> Đó là tình cảm tha thiết gắn bó sâu nặng với quê hương.



Khách ở chốn nào lại chơi?
HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ
TÁC PHẨM NỔI TIẾNG
ĐẶC SẮC NGHỆ THUẬT
TÌNH YÊU
QUÊ HƯƠNG THA THIẾT, NỒNG ẤM
Biểu cảm gián tiếp
Nghệ thuật đối
Từ ngữ độc đáo
Tình huống tự nhiên, giàu sức gợi
Giọng điệu hóm hỉnh pha ngậm ngùi
3. Tổng kết
Bác Hồ về thăm quê Nghệ An năm 1957
Bác Hồ về thăm quê Nghệ An năm 1961
LIÊN HỆ THỰC TẾ
Nếu sau này có dịp đi xa quê hương Việt Nam trong một khoảng thời gian dài, em sẽ giữ điều gì, làm gì để thể hiện tình yêu và nỗi nhớ đối với quê hương?
( Làm thế nào để không gặp phải tình huống bi hài như Hạ Tri Chương?)
 xem lại nội dung bài học
HƯỚNG DẪN HỌC BÀI Ở NHÀ
Viết một đoạn văn cảm nhận của em về tình yêu quê hương
Chuẩn bị : Từ trái nghĩa và liên kết trong văn bản