Xqaerv]\-l0987
BÀI 16:
CÔNG NGHỆ TẠO PHÔI
BÁO CÁO CỦA TỔ 2
MỤC TIÊU BÀI HỌC

Biết được bản chất của công nghệ chế tạo phôi bằng phương pháp đúc, hiểu được công nghệ chế tạo phôi bằng phương pháp đúc trong khuôn cát.
Biết được bản chất của công nghệ chế tạo phôi bằng phương pháp gia công áp lực và hàn.
CHẾ TẠO PHÔI BẰNG PHƯƠNG PHÁP ĐÚC
i
1. Bản chất

Đúc: Là rót kim loại lỏng vào khuôn, sau khi kim loại lỏng kết tinh và nguội người ta nhận được vật đúc có hình dạng và kích thước của lòng khuôn.
2. Ưu, nhược điểm
Ưu điểm :
- Đúc được tất cả các kim loại và hợp kim khác nhau.
- Đúc được các vật có khối lượng rất nhỏ và rất lớn.
- Đúc được các vật có kết cấu bên trong và bên ngoài phức tạp.
- Nhiều phương pháp đúc hiện đại có độ chính xác và năng suất rất cao.
Nhược điểm :
Phương pháp đúc có thể tạo ra các khuyết tật như rỗ khí, rỗ xỉ, không điền đầy hết long khuôn, vật đúc bị nứt …
Không điền đầy hết lòng khuôn
Vật đúc bị nứt
Khắc phục
kiểm tra độ kín của vật đúc bằng phương pháp thử nước thử dầu hỏa để phát hiện vết nứt bên trong, rò rỉ do lỗ xốp,…
Các phương pháp vật lí kiểm tra khuyết tật bên trong gồm chiếu tia X tia Y, hoặc phương pháp siêu âm, phương pháp từ tính.
2. PHÂN LOẠI
CHẾ TẠO PHÔI ĐÚC
KHUÔN TRONG HÒM
KHUÔN TRÊN NỀN XƯỞNG
DÙNG DƯỠNG GẠT
ĐÚC ÁP LỰC
ĐÚC LY TÂM
ĐÚC LIÊN TỤC
KHUÔN KIM LOẠI
KHUÔN VỎ MỎNG
ĐÚC ĐẶC BIỆT
KHUÔN MẪU CHẢY
ĐÚC TRONG KHUÔN CÁT
a. ĐÚC TRONG KHUÔN CÁT
- Đúc trong khuôn cát là dạng đúc phổ biến.
- Khuôn cát là loại khuôn đúc một lần (chỉ rót một lần rồi phá khuôn).
- Vật đúc tạo hình trong khuôn cát có độ chính xác thấp, độ bóng bề mặt kém, lượng dư gia công lớn, nhưng khuôn cát có ưu điểm là tạo ra vật đúc có kết cấu phức tạp, khối lượng lớn và giá thành khuôn thấp.
b. ĐÚC ĐẶC BIỆT
Ưu điểm:
Phương pháp này dành riêng cho từng loại sản phẩn
Có chất lượng, độ chính xác, độ bóng cao hơn đúc khuôn cát

Nhược điểm:
Chủ yếu chỉ đúc được vật nhỏ và trung bình
3. Công nghệ chế tạo phôi bằng phương pháp đúc trong khuôn cát
CÁC BƯỚC CHÍNH
Rót gang lỏng
Chuẩn bị mẫu và vật liệu làm khuôn
Chuẩn bị vật liệu nấu
Tiến hành làm khuôn
Nấu chảy gang
Khuôn đúc
Sản phẩm đúc
vào khuôn
Chi tiết quá trình
CHẾ TẠO PHÔI BẰNG PHƯƠNG PHÁP GIA CÔNG ÁP LỰC
ii
1. Bản chất

Gia công kim loại bằng áp lực: Là dùng ngoại lực tác dụng thông qua thiết bị làm cho kim loại biến dang dẻo theo hướng định trước nhằm tạo được vạt thể có hình dạng kích thước theo yêu cầu.
Bản chất
- Khi gia công kim loại bằng áp lực, thành phần và khối lượng vật liệu không đổi.
- Khi gia công áp lực, người ta thường sử dụng các dụng cụ:
Ứng dụng
Gia công áp lực dùng để chế tạo các dụng cụ gia đình như dao lưỡi cuốc,… và dùng để chế tạo phôi cho gia công cơ khí
Các phương pháp gia công áp lực
Có nhiều phương pháp gia công áp lực khác nhau, như cán, kéo sượi, ép kim loại, dập tấm, rèn tự do, dập thể tích, chồn vuốt, …
Hai phương pháp gia công được học:
+ Rèn tự do: Khi rèn tự do, người công nhân làm biến dạng kim loại ở trạng thái nóng theo định hướng trước bằng búa tay hoặc búa máy để thu được chi tiết có hình dạng và kích thước theo yêu cầu.
+ Dập thể tích ( rèn khuôn ): Khuôn dập thể tích được làm bằng thép có độ bền cao. Khi dập, thể tích kim loại ở trạng thái nóng bị biến dạng trong long khuôn dưới tác dụng của máy búa hoặc máy ép.

Sản phẩn rèn tự do
Khuôn dập nóng
So sánh rèn tự do và rèn khuôn
So với rèn tự do, rèn khuôn có đặc điểm:
- Độ chính xác và chất lượng vật rèn cao.
- Có khả năng chế tạo được những chi tiết phức tạp.
- Năng suất cao.
- Dễ cơ khí hóa và tự động hóa.
- Nhưng giá thành chế tạo khuôn cao, khuôn chống mòn, vì vậy phương pháp dập khuôn chỉ thích hợp với sản xuất hàng loạt và hàng khối.
2. Ưu, nhược điểm
Ưu điểm
- Có cơ tính cao.
- Dập thể tích dễ cơ khí hoá và tự động hoá, tạo được phôi có độ chính xác cao về hình dạng và kích thước.
- Tiết kiệm được kim loại và giảm chi phí cho gia công cắt gọt.
Nhược điểm
- Không chế tạo được các sản phẩm có hình dạng, kích thước phức tạp, kích thước lớn.
- Không chế tạo được các sản phẩm có tính dẻo kém.
- Rèn tự do có độ chính xác kém, năng xuất thấp , điều kiện làm việc nặng nhọc
CHẾ TẠO PHÔI BẰNG PHƯƠNG PHÁP HÀN
iii
1. Bản chất

Hàn: Là phương pháp nối được các chi tiết lại với nhau bằng cách nung nóng chỗ nối đến trạng thái chảy, sau khi kim loại kết tinh sẽ tạo thành mối hàn.
2. Ưu, nhược điểm
Ưu điểm
- Tiết kiệm được kim loại, Nối được các kim loại có tính chất khác nhau.
- Tạo được các chi tiết có hình dạng, kết cấu phức tạp.
- Mối hàn có độ bền cao, kín.
Nhược điểm
Do biến dạng nhiệt không đều nên chi tiết dễ bị cong, vênh.
Khắc phục:
Để hạn chế cong vênh cũng có thể dùng nước để làm nguội quá trình hàn. Các kết cấu ống rất dễ xảy ra biến dạng sau khi hàn, vì vậy để hạn chế có thể dùng các thanh ngang gắn với các bản giằng và nêm bên trong hoặc bên ngoài dọc theo mối nối.
Một số phương pháp hàn thông dụng
XIN CẢM ƠN VÌ ĐÃ LẮNG NGHE
Nếu các bạn có thắc mắc gì thì xin liên hệ lại với chúng tôi sau nhé!
Đại diện thuyết trình : NGUYỄN MAI NGỌC HUYỀN

Tổng hợp & trình bày nội dung : NGUYỄN MAI NGỌC HUYỀN